Từ khóa Xem với cỡ chữ

Chủ trương phát triển tuyến vận tải đường thủy kiểu mẫu

Những năm gần đây vận tải đường thủy nội địa ngày càng phát huy vai trò trong hoạt động vận chuyển hàng hóa, tăng trưởng hàng năm đạt khoảng 10%, riêng năm 2022 vận chuyển được hơn 400 triệu tấn, chiếm khoảng 20% khối lượng hàng hóa vận chuyển, luân chuyển của cả nước. Tuy vậy, vận tải đường thủy nội địa chủ yếu là mặt hàng vật liệu xây dựng, than và hàng rời, trong khi 70% hàng hóa thông qua các cảng biển hiện nay là hàng container, hoạt động vận tải container đường thủy chủ yếu phát triển ở khu vực phía Nam, khu vực phía Bắc còn rất hạn chế, hiện chỉ có khoảng 100.000 Teus (chưa đến 2%) trong tổng số 6,2 triệu Teus thông qua cảng biển Hải Phòng được vận chuyển bằng đường thủy nội địa. Nguyên nhân do vận tải container bằng đường thủy nội địa có chi phí chưa cạnh tranh, còn một số điểm nghẽn về tĩnh không cầu và độ sâu luồng làm cản trở doanh nghiệp đầu tư phương tiện cỡ lớn, cảng bến hiện đại, chưa hình thành được các ICD là đầu mối giao thông kết hợp vận tải thủy, vận tải bộ giúp gom và rút hàng giữa các cảng biển và các khu công nghiệp.

Sơ đồ tuyến đường thủy nội địa Bắc Ninh - Hải Phòng

Xung quanh tỉnh Bắc Ninh hiện có 56 khu công nghiệp (Bắc Ninh 14, Bắc Giang 7, Thái Nguyên 5, Hà Nội 15, Vĩnh Phúc 8, Phú Thọ 7), chiếm khoảng 65% - 68% lượng hàng hóa thông qua cảng Hải Phòng (khoảng 4 triệu teus/năm). Với nhu cầu vận chuyển hàng hóa ngày càng tăng cao trên trục Bắc Ninh - Hải Phòng, dự báo sẽ vượt quá khả năng đáp ứng của hệ thống đường bộ hiện tại, dẫn đến ùn tắc kéo dài tại các tuyến đường kết nối đến cảng biển và các khu công nghiệp, tạo áp lực về kinh phí bảo trì đường bộ, tăng rủi ro tai nạn giao thông và ô nhiễm môi trường.

Tỉnh Bắc Ninh có kết nối đường thủy nội địa thuận lợi đến các cảng biển Hải Phòng thông qua các tuyến sông Đuống, sông Thái Bình, sông Kinh Thầy, sông Cấm. So với vận tải đường bộ, 01 sà lan chở được khoảng 100 Teus, bằng khoảng 50 xe container chạy trên đường bộ, với chi phí thấp hơn khoảng 20%, mức độ sử dụng nhiên liệu và lượng phát  thải khí nhà kính/tấn-km chỉ bằng khoảng 30% , tỷ lệ tử vong do TNGT đường thủy thấp hơn rất nhiều so với đường bộ, số người chết vì TNGT đường thủy khoảng 50 người/năm, bằng 02 ngày so với TNGT đường bộ.

Để đáp ứng với xu hướng container hóa ngày càng rõ rệt, nhu cầu vận tải tăng cao vượt quá khả năng đáp ứng của hệ thống đường bộ và tình trạng ùn tắc kéo dài tại các cảng biển, khu công nghiệp và khu vực lân cận. Từ năm 2020 đến nay, Cục Đường thủy nội địa đã chủ trương phát triển tuyến vận tải đường thủy kiểu mẫu từ ICD Tân Cảng Quế Võ đến cảng biển hải Phòng, theo đó hình thành một hệ thống vận tải thủy thuận lợi, gồm: (1) Cải tạo, nâng cấp hệ thống luồng tuyến đường thủy với đầy đủ báo hiệu, thiết bị phụ trợ đảm bảo giao thông thông suốt trên các tuyến sông kết nối từ ICD Tân Cảng Quế Võ đến cảng biển Hải Phòng; (2) Hình thành đội tàu là những phương tiện vận chuyển container bằng đường thủy với trọng tải đến 128 Teus; (3) Các ICD, cảng, bến thủy nội địa, kho bãi hiện đại, có khả năng tiếp nhận sà lan chở container, là đầu mối giao thông kết hợp phương thức thủy, bộ đồng thời là điểm thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu. Để thực hiện được ý tưởng này cần phải có sự đồng hành của nhiều bộ ngành, địa phương và các doanh nghiệp hiệp hội có liên quan.

Sự đồng hành của cơ quan quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp các doanh nghiệp, hiệp hội trong việc hình thành tuyến vận tải thủy kiểu mẫu

Cục Đường thủy nội địa Việt Nam - Bộ Giao thông vận tải đã chủ trương dùng ngân sách nhà nước để đầu tư hạ tầng luồng tuyến, hệ thống báo hiệu đường thủy nội địa, đến nay sà lan có trọng tải 128 Teus có thể hoạt động thông suốt với chiều dài toàn tuyến khoảng 120km từ cảng biển Hải Phòng về đến ICD Tân Cảng Quế Võ thông qua các tuyến sông Cấm - sông Kinh Thầy - sông Thái Bình - sông Đuống - ICD Tân Cảng Quế Võ. Dự kiến sau khi cầu Đuống được nâng cấp chiều dài toàn tuyến sẽ là 220km kết nối thuận lợi từ cảng Hải Phòng về Bắc Ninh, Hà Nội, Vĩnh Phúc và Phú Thọ.

Cảng cạn ICD Tân Cảng Quế Võ

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Bắc Ninh đã cấp đất để Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn đầu tư ICD Quế Võ, cảng thủy nội địa và hệ thống kho bãi với diện tích hiện nay là 9,6 ha (giai đoạn mở rộng 100 ha). Năm 2021, Bộ Giao thông vận tải công bố ICD Quế Võ là cảng cạn và Bộ Tài chính công nhận ICD Quế Võ là địa điểm làm thủ tục hải quan đối với hàng xuất khẩu, nhập khẩu. Đặc biệt, kể từ ngày 01/01/2023, Hội đồng nhân dân TP. Hải Phòng quyết định giảm 50% phí sử dụng kết cấu hạ tầng khu vực của khẩu cảng biển đối với hàng hóa vận tải bằng đường thủy nội địa, giúp giảm chi phí và nâng cao tính cạnh tranh của vận tải container bằng đường thủy.

Với các chính sách hỗ trợ nêu trên, hiện đã có các doanh nghiệp có bề dày truyền thống về vận tải thủy như Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn, Tổng Công ty CP đường sông miền Nam và Công ty Cổ phần Đầu tư thương mại và Dịch vụ quốc tế (ILS) đã phát triển hệ thống vận tải thủy tại khu vực phía Bắc, trong đó ICD Tân Cảng Quế võ là cảng cảng đầu tiên khu vực phía Bắc có kết nối vận tải đường thủy với quy mô 10ha, 650m cầu tàu, năng lực tiếp nhận sà lan trọng tải tối đa 160 Teu; được trang bị 5 cẩu bờ Liebherr (sức nâng 45 tấn, tầm với 30m) và hệ thống trang thiết bị, công nghệ điều hành khai thác đồng bộ, hiện đại từ hệ thống của Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn. Tân Cảng Quế Võ là địa điểm thông quan cho hàng hoá xuất nhập khẩu với đầy đủ chức năng như: Dịch vụ depot container rỗng, M&R, vận chuyển xếp dỡ sà lan; dịch vụ hải quan, soi chiếu, kiểm hoá.

Cảng cạn đầu tiên khu vực phía Bắc có kết nối vận tải đường thủy nội địa

Ngày 24/3/2023 nhận lời mời của Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn (Quân chủng Hải quân) Cục trưởng Bùi Thiên Thu đã tham dự lễ khai trương cảng cạn (ICD) Tân Cảng Quế Võ. Tham dự buổi lễ có đồng chí Đại tướng Phạm Văn Trà, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; bà Nguyễn Hương Giang, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh; Chuẩn Đô đốc Nguyễn Đình Hùng, Phó Tư lệnh Quân chủng Hải quân; Phó Đô đốc Đinh Gia Thật, nguyên Chính ủy Quân chủng Hải quân; Đại tá Ngô Minh Thuấn, Tổng Giám đốc Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn; cán bộ, công nhân viên, người lao động thuộc Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn và hơn 300 khách hàng là đại diện các hãng tàu, đối tác, công ty logistics, đại diện hiệp hội.

Cục trưởng Bùi Thiên Thu phát biểu tại Lễ khai trương ICD Tân Cảng Quế Võ

Phát biểu tại lễ khai trương, Cục trưởng Bùi Thiên Thu đã nhiệt liệt chúc mừng Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn, chúc mừng tỉnh Bắc Ninh có thêm kết cấu hạ tầng giao thông quan trọng, cảng cạn đầu tiên ở khu vực phía Bắc có kết nối vận tải đường thủy nội địa, đồng thời nhấn mạnh vai trò của vận tải đường thủy nội địa trong phát triển kinh tế xanh và sự cần thiết trong việc đồng hành của các cơ quan quản lý nhà nước, bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp và hiệp hội trong việc thúc đẩy sự phát triển của vận tải container bằng đường thủy nội địa, nhằm giảm tải cho hệ thống đường bộ, hệ thống cảng biển, đồng thời giảm thiểu tai nạn giao thông, bảo vệ môi trường, góp phần phát triển bền vững ngành giao thông vận tải.

Cục trưởng kiến nghị UBND tỉnh Bắc Ninh tiếp tục quan tâm ưu tiên bố trí quỹ đất, đường kết nối phục vụ mở rộng hệ thống kho bãi, hạ tầng sau cảng để góp phần phát triển IDC Tân Cảng Quế Võ thành đầu mối giao thông quan trọng không chỉ của tỉnh Bắc Ninh mà còn cho các tỉnh lân cận như Hà Nội, Vĩnh Phúc, Bắc Giang, Thái Nguyên, Hải Dương và Phú Thọ, đóng góp chung vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.  Đồng thời đề nghị cơ quan Hải Quan quan tâm hỗ trợ để ICD Tân Cảng Quế Võ đạt được mục tiêu là trung tâm logistics, điểm đích giao nhận hàng hóa của khu vực phía Bắc và tiếp tục mở các điểm thông quan tại các cảng thủy nội địa khác ở khu vực phía Bắc.

(Nguồn ảnh internet)

(Nguồn ảnh internet)

Phòng Vận tải - An toàn giao thông